Οι Ελληνες στρέφονται στις μικρές επιχειρήσεις παρά την κρίση

Οι Ελληνες αντέδρασαν στην αβεβαιότητα που έφερε η κρίση κάνοντας αυτό που ήξεραν να κάνουν καλύτερα, ιδρύοντας μικρές επιχειρήσεις, επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, στην ετήσια έκθεση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για την Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα (2011 - 2012), που παρουσιάστηκε την Τρίτη.

Στη χώρα μας το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 18-64, που βρισκόταν σε αρχικό στάδιο επιχειρηματικής δραστηριοποίησης το καλοκαίρι του 2011 ήταν 8%, επίδοση με την οποία η Ελλάδα κατατάσσεται στην 4η υψηλότερη θέση ανάμεσα στις πλούσιες χώρες του πλανήτη.

Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά αυξημένο σε σύγκριση με το 5,3% που είχε καταγραφεί το 2010. Η εξέλιξη αυτή σημειώθηκε παρά την σημαντική επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος το 2011.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων των νέων επιχειρηματιών, η οικονομική δυσπραγία έχει αυξήσει τις δυσκολίες ίδρυσης μιας νέας επιχείρησης ενώ, ταυτόχρονα, θεωρούν ότι οι δυνατότητες ανάπτυξης μιας νέας επιχείρησης χειροτερεύουν χρόνο με το χρόνο.

Ωστόσο, η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό καθιερωμένης επιχειρηματικότητας (οι επιχειρηματίες η επιχείρηση των οποίων έχει ξεπεράσει την ηλικία των 3,5 ετών) παγκοσμίως με 15,8%.

Παρά λοιπόν την ύφεση που μαστίζει την ελληνική οικονομία, το ποσοστό του πληθυσμού που διατηρεί την θέση του ως καθιερωμένοι επιχειρηματίες δεν έχει μεταβληθεί σημαντικά καθ’ όλη την πενταετία της κρίσης.

Η πραγματικότητα αυτή αντανακλάται και στο δείκτη συνολικής επιχειρηματικότητας που βρίσκεται στο 23,4%, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως και το υψηλότερο ανάμεσα στις πλούσιες χώρες του πλανήτη. Σε απόλυτους αριθμούς, η συνολική επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα είναι μια δραστηριότητα που αφορά περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο άτομα.

Ενδείξεις ποιοτικής βελτίωσης

Η επιχειρηματικότητα ανάγκης, που αναφέρεται στην περίπτωση όπου το άτομο ωθείται στην ανάληψη επιχειρηματικής δράσης λόγω έλλειψης άλλων επιλογών εργασίας, ενισχύεται σε βάρος της επιχειρηματικότητας ευκαιρίας καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης.

Ωστόσο, στην έκθεση του ΙΟΒΕ καταγράφονται σοβαρές ενδείξεις ότι η κρίση έχει θέση σε κίνηση διαδικασίες αναδιάρθρωσης. Σε όλη την περίοδο της ελληνικής συμμετοχής στο GEM, το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων εγχειρημάτων απευθυνόταν στον τελικό καταναλωτή.

Όμως, στην τριετία της κρίσης το ποσοστό αυτό είναι σαφώς μειωμένο. Από το 70% το 2005, τα τρία τελευταία χρόνια κινείται σταθερά κάτω από το 50%.

Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ποσοστό των νέων εγχειρημάτων που κατευθύνεται προς υπηρεσίες προς επιχειρήσεις. Σε αυτό το δείκτη, εμφανίζεται μια σαφώς ανοδική πορεία.

Επίσης, το 2011 ένα στα τρία νέα εγχειρήματα κατέγραφε κάποια καινοτομικότητα ή/και χαμηλή ένταση ανταγωνισμού. Με αυτή την επίδοση η χώρα μας καταλάμβανε την 8η θέση ανάμεσα στις χώρες καινοτομίας. Αν το εύρημα αυτό συνδυαστεί με την μεταβολή της κλαδικής κατανομής των νέων εγχειρημάτων, δικαιολογείται η υπόθεση ότι πρόκειται για μια ακόμα ένδειξη αναδιάρθρωσης.

Πράγματι, καθώς η ύφεση συρρικνώνει τις παραδοσιακές δραστηριότητες, είναι εύλογο να αναμένει κανείς ότι τα νέα εγχειρήματα θα στρέφονται σεκατευθύνσεις που δεν είναι υπερφορτωμένες, είτε  προσφέροντας καινοτομικά προϊόντα/υπηρεσίες, είτε μπαίνοντας σε νέες νησίδες αγοράς.